Beş bilim uydusu taşıyan Delta-II roketi NASA tarafından uzaya fırlatıldı. Bilim uydularının dünya atmosferindeki jeomanyetik fırtınaların gizemini ortaya çıkarması bekleniyor.

Fırtınaların, haberleşme uydularının zarar görmesine, elektrik şebekelerinin işlemez duruma gelmesine ve uzay yürüyüşündeki astronotlar ile kuzey enleminde uçan yolcu uçaklarında seyahat eden yolculara yüksek seviyelerde radyasyon gönderdiği biliniyor.

Bilimadamları, bu fırtınaların kuzey ülkelerinde ışık gösterileri gibi algılanan ve bilimsel adı 'aurora borealis' olan ışık demetlerinin periyodik olarak yoğunlaşmasıyla da ilişkisi olduğuna inanıldığını kaydediyor.

Uyduların Kuzey Kutbu'nda geceleri görülen hareketli ve renkli ışıkların gizemini aydınlatması bekleniyor.

Uydular, Güneş rüzgarlarıyla gelen ve atmosferin üst katmanlarında biriken parçacıkların ne zaman, nerede ve nasıl boşalarak 'elektron yağmurlarına' yol açtığını belirlemeye çalışacak.

Daha önce bu amaçla fırlatılan uydu, ışıkların sırrını ortaya çıkaramamıştı.

NASA yetkilileri, iki yıl sürmesi öngörülen bu projenin Güneş'le Dünya'nın etkileşim mekanizmasının anlaşılmasında çığır açacağını düşünüyor.

Manyetik fıtınaların kaynağının ne olduğu konusunda yapılan araştırmalar 30 yıl önce başlatıldı.

Roketin fırlatılması, olumsuz hava koşullarından dolayı bir gün ertelemeyle gerçekleşti.

200 milyon dolara mal olacak

Themis projesi (Time history of events and macroscale interactions during substorms), 200 milyon dolara mal olacak.

Kuzey manyetik kutbunu çevreleyen 'aurora borealis' ve güney manyetik kutbunu çevreleyen 'aurora australis', Güneş rüzgarlarıyla gelen yüklü elektronların Dünya atmosferindeki elementlerle etkileşime girmesiyle oluşuyor.

Güneş rüzgarları, yeryüzü çekirdeğinin ürettiği manyetik güç çizgilerini izleyerek manyetosfere girer. Burası, 'gözyaşı damlası' biçiminde ve çok yüksek oranlarda yüklü elektrik ve manyetik alanlar bölgesidir.

Elektronlar, yeryüzünün en üst atmosferine girdiğinde, yerkabuğu yüzeyinden 32-320 km yukarıdaki yüksekliklerde oksijen ve nitrojen atomlarıyla çarpışır ve böylece ışıma oluşur. Işımanın rengi, elektronların hangi atomla hangi yükseklikte çarpıştığına bağlıdır.

cnnturk